Je kent de jeugdzorg: twintig hulpverleners, gezin zakt verder weg.
De voormalige Amsterdamse wethouder Asscher verbeterde de scholen. Pakte de Wallen aan. Maar zelfs Asscher kon de jeugdzorg niet tackelen. Hij sprak over Het Monster van Frankenstein. Een monster dat we zelf gemaakt hebben.
Ook het rijk probeert het al twintig jaar. Nu hebben ze bedacht: de zorg simpelweg dicht bij het kind organiseren.
Precies volgens de visie van Pieter Hilhorst. Die is in Amsterdam nu ook Asscher opgevolgd.
Dan moet het goed komen.
Over die visie is iedereen het eens. Toch blijft het rampzalig ingewikkeld.
Het rijk geeft wethouders als Hilhorst straks alle geld en zeggenschap.
Amsterdamse ambtenaren hebben daarom alvast een plan gemaakt ‘Om het kind! Hervorming in de jeugdzorg’.
Klinkt goed.
Vooral dat uitroepteken. Spreek gevoel uit lijkt het.
Ze bedenken nieuwe functies, zoals ‘de sociale huisarts’. Maar schaffen ze de oude functies af? Jeugdverpleegkundige, schoolmaatschappelijk werker, opvoedadviseur, voordeurmedewerker, ambulante jeugdhulpverlener… Simpeler of ingewikkelder?
Ze bedenken nieuwe bureautaken. Voor vele, vele functionarissen. Die gaan beleid maken, hulpverleners controleren, het geld administreren… Simpeler of ingewikkelder?
Ze bedenken nieuwe jeugdzorgregio’s, naast de al bestaande tig soorten regio’s voor kinderen in de stad, elk met een andere gebiedsindeling: regio’s voor OuderKindCentra, regio’s voor multiproblemgezinnen, scholenregio’s, … Simpeler of ingewikkelder?
In de jeugdzorg heersen een paar vuistregels lijkt het: als iets simpel kan maak het ingewikkeld, als iets werkt bedenk iets nieuws, als een ander het beter kan doe het zelf. Ziehier het eerste tentakel van Het Monster: de bureaucratie.
Onze wethouders jeugdzorg zouden eens moeten gaan praten met Frans van Houten, directeur van Philips: hoe weet die, door de kleilagen van zijn bureaucratie heen, de medewerkers te stimuleren die echt presteren.
Voorlopig is het dus hopeloos.
De jeugdzorg werkt met ‘trajecten’. Hoe meer trajecten hoe meer geld. Dan heb je opeens heel veel kinderen met ADHD.
Alsof het allemaal geldwolven zijn.
De manager die te weinig trajecten binnenhaalt moet medewerkers ontslaan; mensen met hypotheken die afbetaald moeten worden; mensen die straks na één jaar WW in de bijstand vallen. Heel begrijpelijk alle inspanningen van die managers. Maar geen kind schiet er wat mee op. Tweede tentakel van Het Monster: het management.
Wat is je alternatief?
Gezin en hulpverlener krijgen alle zeggenschap.
Die kunnen ze niet aan.
Dat denken die duizenden mensen achter bureaus ook. In Amsterdam heb je niet voor niets Bureau Jeugdzorg.
De hulpverlener bepaalt zelf wat nodig is, als het even kan samen met het gezin. Je meet het resultaat aan de hand van een soort laddertje, waar een kind op kan stijgen of dalen. Wie een kind een treetje omhoog brengt, krijgt een bedrag x. Beloning dus voor mensen die kinderen werkelijk een beter leven geven.
Je maakt het te simpel.
De meeste problemen van dit alternatief, dat werkt, zijn allang opgelost in experimenten. En vaak wetenschappelijk getoetst. Minder regels, managers en bureaucraten: beter resultaat. Bewezen. Althans in de jeugdzorg; in de ziekenhuizen heb je waarschijnlijk te weinig managers. Daar gaan die specialisten te véél hun gang.
Alles in één klap hervormen wordt een ramp.
Doe het in stapjes. In het eerste jaar twintig procent van het geld op de nieuwe manier. In het tweede jaar veertig procent… En laat nieuwe partijen meedoen.
StapJES??? In vijf jaar is bijna iedere manager werkloos.
Leg dat eens uit aan de zzp’er in de bouw die nu thuis zit.
Die managers en ambtenaren willen niet de bijstand in.
In Finland is gebleken dat kinderen beter presteren met hoogopgeleide leraren. Er komt een tekort: omscholen dus naar bijvoorbeeld leraar.
Minder status, minder salaris… Dat moet je afdwingen.
Dan kom je bij het derde tentakel van Het Monster: de politiek.
Het verzet zal worden aangevoerd door de directeuren en bestuurders van al die ambtelijke clubs en uitvoeringsorganisaties. Die komen vaak uit de politiek. Hun ethiek: je bent goed als je zo veel mogelijk geld voor je club binnenharkt.
De echte opgave voor wethouders als Hilhorst is: judoën met de politici die hen zelf op de troon hebben gezet.
Ouders, hou uw kinderen maar binnen voorlopig.
Het Frankensteinrapport, gemaakt in opdracht van Asscher: https://jeugd020.pleio.nl/file/download/5964672
Het nieuwe plan: https://jeugd020.pleio.nl/file/view/10589662/concept-koersbesluit
NASCHRIFT. Deze blog heeft nogal veel reacties uitgelokt. Ik plaats alle reacties die in welgevoeglijke taal zijn geformuleerd. Maar betekent niet dat ik ze dus ook altijd onderschrijf. Sommige mensen gaan vind ik veel te ver in hun kritiek. Ik probeer in deze blog iets over het systeem van zorg te zeggen, maar bedoel daarmee niet kritiek te hebben op bepaalde personen. En bijvoorbeeld gedwongen zorg zal in elk systeem zo nu en dan nodig zijn.
Ouders, hou uw kinderen binnen. Het Monster van Frankenstein waart rond.,
13 december 2012 om 10:32
Buitengewoon raak en hilarisch geschreven! Asscher zou trots op je zijn. Ik hoop dat Pieter Hilhorst dit ook leest en achteroverleunt en met zijn gezonde verstand nadenkt in plaats van meters rapporten door te worstelen en de weg kwijt te raken in de jungle van stuurgroepen, werkgroepen, blauwdrukken, keten-samenwerkingsverbanden, buurtteams, afstemmingsoverleggen, het zoveelste symposium, out-of-the-box-brainstormsessies, samendoeteams, proeftuinen, transitieteams, sociale huisartsen, analysegroepen voor als het buurtteam het niet kan oplossen met een gezin, buurthuizen, complete diensten voor maatschappelijke ondersteuning en voor zorg en welzijn, huizen-van-de-buurt, CJG’s, BJZ’s, huiswerkscholen, voorscholen, tussenscholen, nascholen, wijkteams, zorginstellingen eb (scholen)samenwerkingsverbanden. Daar zitten allemaal mensen die hun stinkende best doen en hun hart op de goeie plaats hebben, dáár niet van. Maar inderdaad, we hebben er wel een Monster van gemaakt in Nederland. Amsterdam kent genoeg initiatieven van burgers en professionals, waar je als stad trots op kunt zijn. Die willen allemaal goed samenwerken, maar zitten vaak vast in hun managerial kokers. Allemaal menselijk en begrijpelijk, niemand wil zijn baan verliezen. Maar ik denk dat we toch die ouwe econoom Schumpeter uit de kast moeten halen, waar hij het heeft over creatieve innovatie die ook een andere kant heeft, wil het slagen: creative destruction noemt hij dat. Asscher sprak van ‘het opschudden van de betonnen wereld van de jeugdzorg’. Hij had lef, ik hoop dat Hilhorst die lijn voortzet.
Mechtild Rietveld
13 december 2012 om 14:20
Eigenlijk komt deze blog erop neer dat de kern van het probleem zit bij de managers. Immers die bureaucratie wordt ook bedacht door de managers, die roepen wel dat het door de politiek komt. Maar uit het rapport van de parlementaire werkgroep Toekomstverkenning jeugdzorg blijkt dat het door het mismanagement komt. Dat blijkt ook als je bijvoorbeeld de blogs van Erik Gerritsen in Binnenlands Bestuur volgt. Die roept om het hardst dat hij geen bureaucratie wil, maar voert het een na het ander juist in! Hij voert ook een reorganisatie door volgens het INK-model dat bekend staat om ineffectiviteit en bureaucratie. Maar ambtenaren denken dan – dat zegt Gerritsen ook – dat hij die bureaucratie zal voorkomen en alleen de voordelen plukt. Het zijn gewoon hele slechte managers vaak in de jeugdzorg. Ze willen zich vergelijken met managers in het bedrijfsleven maar zouden daar onmiddellijk ontslagen worden wegens gebrek aan resultaat. Want ze zijn helemaal niet met resulaat bezig, alleen met processen, trajecten, innovaties (waarvan het effect onbekend is) en ze leveren ook zorg die helemaal niet bewezen effectief is. Dus ze denken totaal niet in effectiviteit maar alleen maar in geld lospeuteren van de politiek.
En wat schaft men dan wél af? De indicatiestellingen want dat zou overbodige bureaucratie zijn. Maar nee, die bureaucratie is helaas voor ouders en kinderen tevens een belangrijk recht. Er staat in hoe lang men aan hulp vast zit, hoe lang die hulp wordt opgelegd. Door de afschaffing van die indicatie kan die hulp nu zomaar worden verlengd! Dus dat is totaal niet in het belang van ouders en kinderen, zeker niet in het gedongen kader. Maar ook niet in het vrijwillige kader omdat dat vaak vrijwillig met het mes op de keel is: ‘als je onze hulp niet accepteert komt er een OTS of UHP’. Deze maatregel is dan ook vooral in het belang van de jeugdzorgmanagers, zoals gebruikelijk.
Kortom, bureaucratie is ook een managementprobleem. En de politiek ook, want het probleem zit in de enorme weerstand van instellingsdirecteuren tegen plannen die hen omzet en werkgelegenheid kosten. Dat laat men dus niet gebeuren en daarin krijgen ze ambtenaren op hun hand (zeker in Amsterdam!) en dus heeft de politiek dan weinig meer te zeggen. Nog erger wordt het als instellingsdirecteuren zélf politiek gaan bedrijven door politici via de media onder druk te zetten voor extra geld en hen er anders van beschuldigen niets over te hebben voor ‘kwetsbare kinderen’. Daar zijn vooral partijen met een sociaal gezicht niet tegen opgewassen. Extra saillant in dit geval is ook weer Amsterdam, waar extra geld voor wachtlijstbestrijding volgens de Rekenkamer gewoon in de kas van BJAA is terecht gekomen (opvolgingsonderzoek uit januari)
Wat het nog erger maakt is dat instellingsdirecteuren in toenemende mate de media bespelen om politiek te bedrijven. Daarbij worden ze geholpen door gecorrumpeerde oud-journalisten die geld ruiken .Of nog erger: door journalisten die zich nog steeds als journalist voordoen maar in die functie de belangen van hun commerciele opdrachtgevers (die zij in hun PR adviseren) dienen. Een voorbeeld daarvan is Willem Wansink.
Steeds meer deskundigen zeggen dat de enige mogelijkheid die er nog is om de jeugdzorg te verbeteren is om haar eerst volledig te ontmantelen. Gelukkig is er vergrijzing en zijn er inderdaad veel nieuwe docenten nodig maar daar hebben gezinsvoogden en jeugdzorgmedewerkers vaak een te laag niveau voor. Bovendien kunnen ze dan niet vanuit macht werken maar moeten ze dealen met die kinderen, dat zal ook nog niet meevallen. In het onderwijs is men ook niet zo gek op hulpverleners gezien de ineffectieve hulp aan de kinderen die zeker in Amsterdam berucht is.
Maar goed, even los van die jeugdzorgmedewerkers. Zo zielig zijn die nou ook weer niet, ze hebben met een zeer matige makkelijke HBO-opleiding een riant salaris en een negen tot vijf baan. En dat voor vaak piepjonge meisjes die nog volop uitgaan en in hun jeugd zitten. Dus met die hypotheken zal het wel meevallen over het algemeen. Zij vinden heus wel een andere baan en zijn geen reden om het disfunctioneren in de jeugdzorg verder te laten gaan. Ontmantelen is beter omdat de cultuur te verrot is en de managers ook, dus dat kan niet goed komen.
Optimistisch is wel dat er nieuwe aanbieders zijn die het beter en goedkoper doen. Mensen schreeuwen heel hard dat je geen marktwerking in de zorg moet hebben maar in de jeugdzorg is het juist belangrijk om een einde te maken aan het monopolie van de Jeugdzorg Nederland instellingen. Ze zijn te duur, ze falen en de hulp werkt niet. Tijd voor het roer om en daar is de transitie geschikt voor.
Maar welke politici durven? De PvdA durft nooit! Dat is nou juist de partij die altijd die foute bestuurders de hand boven het hoofd houdt.
13 december 2012 om 18:29
Asscher had lef, zeker. Maar liet jeugdzorg ook keihard vallen toen er geen politiek voordeel meer aan te behalen was. Toen hoorde je hem nauwelijks meer over de jeugdzorg maar richtte hij zich op onderwijs en het wallenbeleid. Asscher staat er ook om bekend dat hij zich heel politiek bewust op successen richten en andere zaken doodzweeg waar hij geen succes in kon behalen.
Veel ouders en kinderen zijn heel cynisch daarom over Asscher. Ook omdat ze met hun klachten gewoon niet doorkwamen bij hem. Soms hebben ze hem nog wel gesproken maar daarna liet hij hen ook vallen, liet hij hen toch echt over aan die betonnen wereld van de jeugdzorg.
Dat laten vallen heeft traumatisch uitgepakt voor sommige mensen. Omdat het zo oneerlijk was omdat hen echt onrecht was overkomen en het stadhuis daar niet naar wilde luisteren maar in plaats daarvan de oren liet hangen naar BJAA die voor dat onrecht verantwoordelijk was.
De conclusie is dan ook dat Asscher niet tegen zijn ambtenaren op kon. En of dat nu ook uit politieke berekening was ( ‘ik win het toch niet’) of uit naïviteit is onduidelijk. Maar slachtoffers van BJAA voelen zich in elk geval ook erg belazerd door zijn politiek assistente en/of door persvoorlichting (die pers van misstanden bij BJAA af probeerde te houden).
De angst bestaat dat ook Hilhorst zich zo zal gaan gedragen omdat het jeugdzorgprobleem in Amsterdam volledig is verweven met de ambtenarij. Dat is heel moeilijk voor een wethouder, zeker. Maar wel echt heel hard nodig. Een moeilijker probleem kun je echter nauwelijks een politicus toewensen, je zou je ambtenaren maar niet kunnen vertrouwen.
Dat is echter wel wat er speelt.
13 december 2012 om 20:45
Pff, Wist niet dat het zo erg was in die jeugdzorg.
Wat ik wel zie is in alle hulpverleningssectoren de “vermanaging”.
Heb dat wel van dichtbij ervaren. Veel managers zijn erg blij met hun baan, zijn bezig zich te profileren naar boven en laten zich weinig gelegen liggen aan de werkvloer.
Kost bakken met geld. Een vriend werkte in de daklozenopvang. Deed het werk allen of met twee. Op een gegeven moment waren er 7 op de werkvloer. Allemaal een andere functie. Maar niet vaak niet duidelijk hoe die functie ingevuld moest worden.
E.e.a. georganiseerd door een manager,die allerlei rapporten schreef die dit moesten verantwoorden. Doelstellingen die heel plausibel klinken, maar waarvan je je kan afvragen of die haalbaar zijn bij deze mensen. Kortom ze bleken vaak niet haalbaar, maar de mensen zijn er nog. Zo zal het denk ik ook bij de jeugdzorg zijn gegaan. Hoe problematischer hoe meer rapporten er komen met zg. oplossingen.
Des te meer de gemeente bereid is er geld aan te geven. (denk ik).
Inderdaad helemaal terug naar af en opnieuw beginnen op termijn lijkt me prima.
23 december 2012 om 02:02
Goed stuk!
Even een voorbeeld van ‘bureau-cratie’, uit de praktijk van BJZ van 14-12-2012:
Een cliënte met 2 kinderen, oudste sinds eind mei weer volledig thuis, na misbruik in een Jz-instelling en jongste sinds 6-12, krijgt een ‘hulpverleningsplan’ over de oudste gedateerd 14-12-2012, opgemaakt door iemand waarvan moeder de naam niet kent, die nooit thuis is geweest en indiceert daarbij ook nog dat het kind op maar liefst 2 wachtlijsten moet komen voor ‘residentiële hulp’ (UHP dus!). De gezinsvoogd van dat kind was in juni op zwangerschapsverlof gegaan en niemand wist wie de gezinsvoogd voor dat kind was….zelfs een vervangster was niet benoemd! BJZ voegde er ook nog aan toe dat moeder ‘geen inzicht in de thuissituatie’ gaf.. BJZ weigert, ondanks rechterlijk bevel zelfs, bij moeder thuis te komen!
Mijn idee: laat ouders en kinderen nu eens zelf bepalen welke hulp zij wensen: voor gezondheidsklachten kunnen ouders toch ook zelf naar de huisarts gaan… (BJZ wil nu de ‘sociale huisarts’ aan gaan stellen: de jeugdzorgwerker met een andere titel…MISLEIDING!)
Bij eenvoudige opvoed-vragen hulp door vrijwilligers / ‘home start’ of ‘maatjes projecten’, bij ernstige kind-gerelateerde problemen ouders rechtstreeks toegang geven tot een (ortho)pedagoog / psycholoog of kinderpsychiater, daar hebben ouders toch géén BJZ voor nodig?
Juist de houding van ‘BJZ moet indiceren’ betekent al haast per definitie dat BJZ ouders als onmondig, achterlijk en imbeciel beschouwt… zo van ‘wij zullen het wel even zeggen welke hulp u / uw kinderen nodig hebben’…
Merkwaardig is daarbij hoe er met een simpel gegeven als ‘afwezige ouder’ omgegaan wordt: zie Willem Alexander en Maxima: die mogen rustig een week naar Mexico of Brazilië toe… de kinderen worden verzorgd door minstens 5 man/ vrouw personeel… DIE kinderen hoeven niet door papa of mama in bed gestopt te worden. Als een bijstandsmoeder 1 oppas heeft voor als ze eens weg wil, is dat een reden om kinderen uit huis te plaatsen! Durft één BJZ-medewerker bij W.A. en M. binnen te komen?
Even een feit waar bijna niemand aan denkt: er zijn alleen maar instellingen bij gekomen en er is er nooit een weg gegaan.
Ik noem: ‘voogdijraad’ werd via een naamswijziging in ‘Raad voor de Kinderbescherming’, doet het zelfde als BJZ nu doet, werd nimmer opgeheven.
In de 60-ger jaren kwamen de JAC’s (‘Jongeren Advies Centrum’) en MOB’s (Medisch opvoedkundige Bureau’s) Later werden die allerlei frivole instellingen en in 2005 werden dat BJZ. Nu wil BJZ (volgens een artikel) na de transitie ook nog blijven, maar dan als ‘CJG’ of ‘sociale huisarts’. De hele sector wordt gedomineerd door mensen die in de 60-ger jaren in grote getale van de ‘Sociale Academie’ (later via naamsveranderingen HBO- MW / HBO SPH etc. ) kwamen en waar eigenlijk geen werk voor was…. men heeft goed gezorgd voor hun eigen werkgelegenheid!!
Waar zijn de jeugdartsen van de GGD eigenlijk? Die pretenderen de hele jeugdgezondheidszorg te hebben voor 0-18 jarigen, ik hoor echter niemand zeggen dat die naar de jeugdarts moet, ‘gelukkig’ komen ze zelf de scholen in als de ‘schaamhaarpolitie’….Weiger je als ouders je kind aan de jeugdarts uit te leveren, krijg je een stempel dan wel etiket als ‘zorgweigeraar’…
Nu de bestuurders en manager salarissen ter discussie staan zal ik bij deze voorspellen, zonder te pretenderen helderziend te zijn, dat de Tweede Kamer hier NIET zal ingrijpen: menig ex-Kamerlid of uitgerangeerd minister wil nog al eens graag een bestuurdersbaantje bij een jeugdzorg-instelling hebben…. relaxed en riant… Zo zal Nine Kooiman ook nooit stemmen voor een fundamentele bezuiniging op BJZ: haar broer werkt daar als gezinsvoogd en zelf zal ze ook wel een baantje als bestuurder willen….ze was immers enige jaren gezinsvoogd…..
Het wordt tijd eens maatschappelijk actie te ondernemen tegen nu de ‘meldcode’ en de ‘tekeningenterreur’ van BJZ… er moeten duizenden gevallen van mishandelde kinderen zijn… de hetze gaat door. Mogen kinderen eens RUST hebben?
Drs. N.J.M.Mul
24 december 2012 om 16:16
Deskundige op het gebied van jeugdzorg (of Bureau Jeugdzorg) ben ik niet. Ik ken via de media wel een aantal voorbeelden die aansluiten bij wat je beschrijft en die ook passen bij de mechanismen die we hebben ingebouwd. Bijv dat beloningsconstructies tot bepaalde uitkomsten leiden.
Vaak hoor ik op het station dat een bepaalde trein vertraging heeft, maar dat is dan helemaal niet zo. Ik denk dat dit gebeurt omdat iemand daar beter van wordt. En als het klopt wat jij schrijft over adhd, dan zal het aantal kinderen dat dit zogenaamd heeft gaan groeien.
De oplossing ligt m.i. niet primair in daadkracht, maar in creativiteit. In het vinden van een visie met bijbehorende maatregelen die bij alle betrokkenen draagvlak heeft. Dus inclusief de managers wiens gedrag woede wekt, omdat ook de meesten van hen uiteindelijk aanspreekbaar zullen zijn op hun professionaliteit om het probleem adequaat aan te pakken.
Pingback : Kabinet, denk na, verbied voor één jaar alle ziekenhuisfusies. « Alle Blogs « Otto’s blog
10 februari 2013 om 08:53
Wat in de discussie over de transitie een beetje buiten beeld valt, is dat er een belangrijke ontwikkeling is waar de gemeente helemaal geen greep op kan krijgen. Dat is het aantal meldingen dat bij het AMK binnenkomt, door televisie-campagnes over kindermishandeling waarbij mensen opgeroepen worden om hun buren aan te geven (in plaats van met ze in gesprek te gaan), de jeugdzorg die de school binnen komt (‘sociale huisarts’/ Jump in/ Pubergesprek, etc) en de verdachtmaking van ouders die al begint vanaf het consultatiebureau.
Je kinderen binnen houden is straks helaas geen optie meer, want de tendens is om steeds meer achter de voordeur te komen. Het beste wat ouders kunnen doen, zodra ze geconfronteerd worden met één of andere professional die ‘zorgen’ heeft over het gezin en die de zorgen op een nogal militante manier begint op te dringen, is zo snel mogelijk naar de huisarts te rennen (en naar een advocaat) om zichzelf te laten doorverwijzen naar een hulpverlener buiten jeugdzorg om, zodat ze de dwanginstantie Bureau Jeugdzorg , die kan doorschakelen naar het gedwongen hulpverleningskader zonder bewijs voor mishandeling of verwaarlozing, buitenspel kunnen zetten.
Je voelt het aan je theewater, wanneer het de verkeerde kant op gaat. Als je ook maar even het idee hebt, dat een hulpverlener zich wil laten gelden ten koste van de veiligheid van jouw kinderen, moet je ze voor zijn. Wanneer je zelf al hulp hebt geregeld, heb je volgens de wet geen ‘recht op jeugdzorg’. Het verdient ook aanbeveling om jezelf als ouder snel te laten onderzoeken door een psycholoog, zodat je een rapport hebt dat bewijst dat je mentaal in orde bent. Dan kunnen AMK of Raadsonderzoekers geen vermoedens uiten over jouw psychische gesteldheid, wanneer ze van plan zijn de gang naar de kinderrechter te maken.
Er wordt veel gesproken over de Meldcode vroegsignalering. Iedere professional die op wat voor manier dan ook iets met kinderen te maken heeft, moet straks een melding doen van kindermishandeling bij het minste vermoeden. Of ze daar ook echt toe in staat zijn, met een weekendcursus of dagdeel signaleren, is geen vraag waar de overheid te lang bij stil staat. De jacht op kindermishandelaars is geopend en dat daarbij ook veel onschuldige slachtoffers zullen vallen (geen waarheidsvinding), is bijzaak. Gemeenten zullen proberen zoveel mogelijk hulp via het vrijwillige kader te laten verlopen, maar tegelijkertijd wordt er steeds meer opgeroepen om allerlei mensen die daar niet gespecialiseerd in zijn, een meldingsverplichting te geven en aan de hand van statistieken een bepaald aantal kinderen aan te melden bij het AMK.
We zien gelijktijdig twee ontwikkelingen, die ouders een dubbele boodschap geven. Meer vertrouwen in ouders hun eigen vaardigheden en de hulp voor gezinnen dichtbij organiseren en aan de andere kant de meldingshysterie, waarbij verdachtmaking het leidende principe is, jeugdbeschermers die overal gevaren zien en direct dwang uitoefenen (nieuwe plannen Rotterdam).
Hoe gaan gemeenten die twee ontwikkelingen rijmen met elkaar?
Sven Snijer
10 februari 2013 om 18:50
Gemeenten verkijken zich er ook op dat het niet gaat om de meldingen, maar om de zorg die kinderen NA de meldingen krijgen. Het punt ook van de Kinderombudsman.
En daar is dus geen enkel zich op. Ook melders krijgen dat niet terug gekoppeld, kortom de jeugdhulpverlening kan doen wat men wil. En in de praktijk gebeurt dat ook, men krijgt via die meldingen klantjes. Dan moeten de melders plaats maken voor de ‘professionals’ en heel vaak in Amsterdam gebeurt het dan dat de melders compleet uit het leven van het kind geweerd worden. Lekker makkelijk want dan kan BJAA doen wat hen goed dunkt, de informatie vervormen in dossiers zoals het hen goed dunkt (de reden waarom BJAA nu – feb 2013 – opnieuw (binnen twee jaar!) onder verscherpt toezicht van de inspectie gesteld dreigt te worden gesteld. Melders hebben geen klachtrecht, kunnen zich nergens beklagen over de gang van zaken. Juist betrokken melders, docenten, buren die heus wel met hun buren hebben gesproken alvorens te melden, vinden dat vreselijk.
Niet zelden worden zij vervolgens OOK zwart gemaakt door de jeugdzorg. In Amsterdam zijn daar gedocumenteerde voorbeelden van in handen van B&W. De burgemeester weet daar al maanden van en reageert niet, Hilhorst tot nu toe ook niet. Kwalijk omdat burgemeester van der Laan desondanks (hij weet van de misstanden) doorgaat met oproepen om kindermishandeling te melden.
Kortom, alle macht om mensen te maken en te breken, zowel schuldige als onschuldige ouders, kinderen als betrokkenen die melden omdat ze echt alles hebben geprobeerd zelf en omdat er grote zorgen blijven. Jeugdzorg kan alles maken en zich daarbij nog verschuilen achter de privacy van de kinderen ook om daarmee weg te komen. Dat is levensgevaarlijk en dat blijkt ook in Amsterdam, waar de problemen ernstiger lijken dan waar dan ook door toedoen van bestuursvoorzitter Erik Gerritsen die klachten keihard onderdrukt en klagers en critici zwart maakt.
Dat heeft niets met eigen kracht en burgerparticipatie te maken. Gerritsen laat kritiek bij zijn columns in Binnenlands Bestuur weg censureren, doet alsof het van een persoon komt terwijl er hele clubs met deze man bezig zijn, doet net alsof alles wat op de site van jeugdzorg darkhorse staat onjuist is en verkondigt dat overal om zo onder de kritiek uit te komen. Hij maakt goeie sier met Eigen Kracht terwijl dat helemaal geen eigen kracht is maar onder regie van BJAA, en het ook niet tot minder OTS-en en UHP-s leidt.
Kortom: Amsterdam heeft een zeer ernstig probleem en laat het er al jaren bij zitten! Er is ongelooflijk veel rumoer over deze gang van zaken in de stad en een sterke roep om verscherpte curatele, niet alleen vanuit de inspectie maar ook vanuit de gemeente. Maar dan moet de gemeente ook de ambtenaren van DMO wisselen, die zijn nu volslagen op de hand van Gerritsen en hebben de vorige curatele van de gemeente richting BJAA ook gesaboteerd. hebben ook meegedaan aan critici zwart maken, kritiek onderdrukken, leugens verspreiden. Misschien niet eens bewust maar omdat ze blind achter Erik Gerritsen aanlopen.
Hoe gaat Amsterdam inderdaad werk maken van burgerkracht, participatie zoals men steeds zo hard roept met aan de andere kant de voortdurende steun voor Gerritsen. Dat verhoudt zich totaal niet met elkaar, zoals hierboven (door de eigenaar van Jeugdzorg dark horse) ook opgemerkt. Voor meer info, zie http://jeugdzorg-darkhorse.blogspot.nl/ Deze site bericht veel over de situatie in AMsterdam, dagelijks vers nieuws vaak en is ook opgericht naar aanleiding van problemen met Gerritsen en BJAA en de ambtenarij. Ook staan daar nog vele meer praktijkverhalen, zoeken op Gerritsen of Amsterdam.
Ook heel interessant om @egerrit op Twitter te volgen en dan vooral de kritiek die hij krijgt van hoogleraren en ouders.n. Amsterdam doet maar net in de media alsof men zo goed bezig is met jeugdzorg, de stadsregio is een proeftuin, men zou zo ver zijn met EKC’s (er zijn wel heel veel EKC’s maar alleen zonder dat daar minder OTS-en en UHP’s tegenover staan en zonder dat daar besparingen tegenover staan. EKC is gewoon een nieuw geldverslindend instituut geworden) en Erik Gerritsen werpt zich op als jeugdzorggoeroe.
Dat beeld is echter zorgvuldig gespind en geconstrueerd en klopt totaal niet met de werkelijkheid. Hoe gaat Amsterdam (met de mond van de burgerkracht en participatie) dit oplossen? De tijd drinkt, Hilhorst houdt zich nu al maanden totaal stil op jeugdzorggebied en dat terwijl er zoveel speelt nu!
10 februari 2013 om 18:57
Een reactie van mijn kant op enkele lange reacties. Ik weet niet of ik me erin herken. iets te veel complottheorie. Iets te veel de suggestie dat mensen in jeugdzorg ‘kwaadwillend’ zijn. Daar geloof ik niet zo in. Soms moet jeugdzorg trouwens dwingend zijn. Eerder is sprake van collectieve onmacht om tot een soepel werkend systeem te komen.
11 februari 2013 om 13:05
Herkenbaar wat je zegt, uitgaan van de goedheid waartoe ieder mens geneigd is. Dit idee wil ik niet loslaten, wel heb ik er steeds meer moeite mee die geneigdheid te ontdekken bij de mensen in de jeugdzorgketen. De goede wil als uitgangspunt nemend wil niet zeggen dat ik niet krachtig stelling neem tegen de inhumane maatregelen die jeugdzorgmensen m.b.v. de rechter aan kinderen/ouders opleggen. In naam van goede bedoelingen is door mensen vaak al veel vernield. Het nalatig optreden van de jeugdzorgwerkers en de keiharde leugens die zij over ouders vertellen en neerschrijven zijn voor mij regelrechte uitingen van aantoonbare ‘kwaadwillendheid’ zonder enige goede bedoeling.
De ‘collectieve onmacht’ vind ik een kreet. Het suggereert dat iedereen evenveel verantwoordelijkheid en macht zou hebben. Iedereen even goed, even nalatig, even onverschillig, even onwetend, even onmachtig, even schuldig of onschuldig, aan de instandhouding van een slecht systeem. Eerder dan collectieve onmacht, is er sprake van corrumperende macht van de beleidsmakers en managers, die minzaam zeggen: jullie input en commentaar nemen we graag mee ons eindrapport!
11 februari 2013 om 14:17
Geachte heer Reuchlin,
De term ‘complot’ heeft u van mij niet gehoord of gelezen, wel wil ik u vragen: waar zijn dan de positieve verhalen over ‘jeugdzorg’? Ik was ooit op een congres met de titel: ‘succesverhalen van jeugdzorg’ (19-6-2008 IPO Utrecht) waarbij ik alleen mar hoorde hoe goed BJZ bezig was met samenwerking met ouders, luisteren naar ouders en goed onderzoek doen… ik was daar de enige ouder-ondersteuner, de rest allemaal politici en BJZ-bestuurders….
Feit is dat op dergelijke congressen, ook de ‘Dag van de Jeugdzorg’ ouders in de regel geheel buiten spel staan.. (ca. 500 € entreegeld, niet op te brengen voor de meeste ouders… zie mijn column: https://dl.dropbox.com/u/3224280/De%20feestjes%20van%20jeugdzorg%2020-5-2009.pdf )
Ik geef toe dat ik een gekleurd beeld zie van ‘jeugdzorg’: alleen mensen met klachten benaderen mij….
Nico Mul (18 jaar ouder-ondersteuner in Jz-Kb zaken)
10 februari 2013 om 19:10
Eens, geloof niet dat het om kwade wil gaat. Maar Amsterdam is met Erik Gerritsen daarop een uitzondering, er zijn diverse zaken nu – die bekend zijn bij B&W die daar tot nu toe nog niet op reageren- waarin Gerritsen verhalen waar media mee bezig was volstrekt ontkende en de bronnen met leugens zwart maakten. Ook maakt Gerritsen Jeugdzorg Dark Horse voortdurend zwart, insinueert bij Binnenlands Bestuur dat hij maar een criticus heeft en laat om die reden vele kritische reacties weghalen.
Deze man stond ook als gemeentesecretaris bekend als zeer manipulatief wat informatiestromen naar de politiek betreft, zie http://www.mediastudies.nl/nap2/index2.php?option=com_content&do_pdf=1&id=719
en als de aanjager van een macho/angstcultuur. Dat doet hij nu net zo in de jeugdzorg.
Dus eens met jou, Otto, dat het landelijke jeugdzorgprobleem geen opzet is maar een uit de hand gelopen systeem. Dat neemt niet weg dat het vele geld en de macht in de jeugdzorg corrumperend kan werken en geregeld ook gecorrumpeerde types aantrekt. In AMsterdam is dat helaas het geval.
Landelijk zijn er gelukkig ook veel jeugdzorgmanagers die zich evengoed zorgen maken over het lot van de kinderen in de huidige jeugdzorg en die wel veel hart hebben voor de zaak. Het is dus geen regel maar in AMsterdam moet er over geklaagd kunnen worden dat zaken hier door toedoen van Gerritsen enorm uit de hand lopen en dat deze man vreselijk veel leed veroorzaakt.
11 februari 2013 om 09:21
Bij grote misstanden is er altijd het gevaar van een complottheorie. Niemand wil persoonlijk verantwoordelijk worden gehouden voor de weeffouten in een groot en machtig systeem, waardoor ernstig onrecht kan ontstaan. De terugtrekkende beweging van de verantwoordelijke mensen komt op de slachtoffers ervan samenzweerderig over. Wat het in de praktijk vaak is: onkunde, niet bekend zijn met de aard of ernst van de problematiek en dan maar doorschuiven naar een ander loket, in de hoop dat ze er daar wat mee kunnen. Het probleem dat ontstaat, kan vaak niet aan één persoon worden toegeschreven, omdat meerdere instanties en personen er een (klein) aandeel in hebben en de oplossing kan daarom ook niet komen van één persoon. Het wordt een optelsom van vergissingen, slechte communicatie, machtstrijd, verdoezelen van fouten en ten slotte een zo complexe zaak, dat iedereen zijn handen ervan aftrekt.
Het gevaar van het zorgsysteem dat rondom kinderen gecreëerd wordt, is dat er wel van alle kanten zorgen worden aangevoerd door de professionals, die gezamenlijk een beeld geven van het gezin, maar het is voor ouders wanneer dat beeld niet klopt, omdat de eerste aanname onjuist was en de tunnelvisie verder het werk heeft gedaan, onmogelijk om dat ontstane beeld weer af te breken en terug te koppelen naar al die afzonderlijke melders/hulpverleners die ‘zwaan-kleef-aan’ met elkaar hebben gespeeld. Dan ben je als ouders opeens bezig met vier verschillende klachtenprocedures, tegen verschillende instanties en ondertussen komen de gedwongen maatregelen richting je kinderen al op gang. Het AMK of de Raad wachten de uitkomst van een maandenlange klachtenprocedure niet af.
Zeker in gevallen waar het kind dan al in paniek uit huis is geplaatst, hebben ouders een probleem. Terugkeer van je kind is ook bij een onterechte uithuisplaatsing bepaald geen vanzelfsprekendheid. Jeugdbeschermers hebben de mogelijkheid om over te schakelen op ‘andere zorgen’, wat in de praktijk meestal wil zeggen dat ze een kind na maanden van huis te zijn geweest, een hechtingsstoornis kunnen toeschrijven (die het daarvoor misschien niet had) waardoor langer verblijf in een instelling gerechtvaardigd lijkt. Door een minimale omgangsregeling raken vooral jonge kinderen snel onthecht van hun biologische ouders en schijnbaar gehecht aan pleegouders. Dan wordt het leven van de biologische ouders echt een drama. Dan moeten ze bewijzen dat ze geen gevaar zijn voor het kind, op basis van een bezoekregeling van bijvoorbeeld 1 uur in de twee weken, of in de maand! Ondertussen raakt het kind lekker ingeburgerd in het pleeggezin/ gewend aan de instelling en tekenen van ‘onrust’ na ieder bezoek van de biologische ouders (kind wil terug naar huis?) zijn een aanwijzing voor BJz of WSJ dat ouders nog steeds een bedreiging vormen. En wie kan ze tegenspreken?
Klachten van ouders bij dit soort zaken, dringen werkelijk niet door tot de landelijke politiek en dat komt voornamelijk omdat het verschil niet wordt gemaakt tussen ‘professionaliteit’ als beroepsuitoefening en professionaliteit als handelingsbekwaamheid. Het klinkt geruststellend als een politicus zegt dat de zorg voor kinderen aan de professionals wordt toevertrouwd, maar het wil niet zeggen dat de resultaten van het handelen van die professionals in alle gevallen reden tot tevredenheid schenkt. Er is niet één politicus te vinden, die antwoord kan geven op de vraag hoe het toch mogelijk is dat wanneer door BJz/RvdK de stap naar de rechter wordt gezet, het oordeel van een (maximaal) HBO-geschoolde gezinsvoogd het zwaarstwegend en doorslaggevend is, bij het tot stand komen van de rechterlijke beslissing, terwijl integraal diagnostisch onderzoek door een universitair geschoolde gedragswetenschapper nooit heeft plaatsgevonden. En waarom de overheid dit zelf heeft mogelijk gemaakt door art. 35 UvB.WJz, (verplicht onderzoek door gedragswetenschapper) alternatief te stellen, zodat de ‘diagnostische signalen’ door de gezinsvoogd opgevangen tot een pseudo-diagnose kunnen leiden, die aan de rechter wordt voorgelegd. Overigens niet alleen ten aanzien van het kind, maar ook wat betreft de mening van de gezinsvoogd over de ouders.
Dan krijg je als burger toch ook een gevoel van samenzwering? Niet als een actief bekokstoofd plan met de specifieke doelstelling om schade toe te brengen aan gezinnen, (want het zal allemaal uit goede bedoelingen voortkomen) maar helaas wel vaak met schadelijke gevolgen voor ouders en kinderen en een collectieve onwil om de verantwoordelijkheid daarvoor te willen nemen, bij de mensen die dit soort beleid maken of ondersteunen.
Sven Snijer